Có một nghịch lý mình nhận thấy ở nhiều người viết content là càng muốn tỏ ra chuyên nghiệp thì lại càng cố gắng viết cho thật “cao siêu” với từ ngữ phức tạp, cấu trúc rườm rà. Nhưng thực tế thì, điều khách hàng cần lại là những nội dung rõ ràng, dễ hiểu, đọc đến đâu nắm được ý đến đó.
Trong nghề viết content marketing, bạn không viết để chứng minh mình giỏi, bạn viết để người khác hiểu và hành động. Vì thế, diễn đạt rõ ràng dễ hiểu là kỹ năng và cũng là yêu cầu đầu tiên để tạo nên nền móng cho mọi dạng nội dung mà người viết cần nắm rõ.
Vì sao rõ ràng dễ hiểu lại quan trọng đến vậy?
Trước khi tìm hiểu về các biểu hiện của việc viết nhưng thiếu sự rõ ràng mạch lạc trong content marketing, mình sẽ chia sẻ một số lý do giải thích cho việc tại sao việc viết rõ ràng lại quan trọng đối với một người làm nghề content đến như vậy.
- Thứ nhất, khách hàng của chúng ta không có nhiều thời gian để đọc những thứ cao siêu, dài dòng rối rắm. Nhất là trong thời đại số khi sự chú ý là một thứ khan hiếm không phải ai cũng có được. Nếu câu chữ không thực sự rõ ràng, khách hàng có thể bỏ đi ngay trước khi họ kịp nắm được thông tin cốt lõi.
- Thứ hai, nội dung rõ ràng thì sẽ tạo cảm giác đáng tin hơn. Một thông điệp mạch lạc sẽ khiến người đọc cảm thấy người viết thực sự hiểu vấn đề, từ đó họ dễ đặt niềm tin vào bài viết và thương hiệu hơn. Ngược lại, khi nội dung khó hiểu, người đọc sẽ có xu hướng nghi ngờ và giữ khoảng cách với nội dung vừa đọc được.
- Thứ ba, sự rõ ràng giúp định hướng hành động của người đọc. Vì đích đến cuối cùng của nghề content marketing không dừng ở việc cung cấp thông tin mà luôn hướng đến một hành động cụ thể như (mua hàng, để lại thông tin, chia sẻ, hoặc đơn giản là ghi nhớ thương hiệu). Nếu thông điệp không rõ ràng, khách hàng sẽ không biết họ nên làm gì tiếp theo.
- Thứ tư, tránh một số hiểu lầm và rủi ro không đáng có. Một câu chữ mập mờ đôi khi có thể dẫn đến những hậu quả không lường trước được. Khách hàng hiểu sai công dụng sản phẩm, kỳ vọng quá mức rồi thất vọng, hoặc thậm chí phản ứng gay gắt là những điều có thể xảy ra. Sự rõ ràng chính là “tấm lưới an toàn” bảo vệ cả khách hàng lẫn thương hiệu của bạn khỏi những hiểu lầm đáng tiếc.
Những biểu hiện của thiếu rõ ràng trong content
Qua nhiều năm làm nghề content, chỉnh sửa bài của team và đồng hành cùng học viên trong các khóa học content marketing, mình nhận ra sự thiếu rõ ràng trong viết thường lộ ra rất rõ. Nó có thể là việc dùng quá nhiều thuật ngữ, viết câu quá dài, hay cố gắng nhồi nhét mỹ từ để câu chữ trông có vẻ bay bổng hơn.
Sau đây mình sẽ lấy một số ví dụ để bạn có thể thấy rõ hơn nhé.
Sử dụng thuật ngữ chuyên ngành quá nhiều mà không giải thích:
Ví dụ: “Phương án sử dụng gạch porcelain kích thước 600×1200, bề mặt phủ men matt chống trượt R11, kết hợp hệ khung xương thép hộp mạ kẽm 40×80 để đảm bảo khả năng chịu lực sàn ban công.”
-> Bạn có thể thấy, “Porcelain”, “men matt”, “R11” là những thuật ngữ chuyên ngành xây dựng, kiến trúc. Nếu là người ngoài lĩnh vực này khó có thể hiểu được đó là gì. Bên cạnh đó, việc liệt kê chi tiết các kỹ thuật cũng khiến khách hàng lạc lối trong một mớ thông tin. Và vì thế nên họ khó hoặc thậm chí không hình dung được kết quả cuối cùng sẽ trông như thế nào khi sử dụng gạch porcelain, men matt chống trượt,…
Câu văn quá dài, nhiều ý chồng lên nhau:
Ví dụ: “Phong cách nội thất Scandinavian thường chú trọng vào việc sử dụng gam màu trung tính, kết hợp ánh sáng tự nhiên, chất liệu gỗ sáng màu để mang lại cảm giác nhẹ nhàng, thanh thoát nhưng vẫn đảm bảo sự ấm cúng và gần gũi trong không gian sống.
-> Hãy thử đếm câu trên bao nhiêu chữ. Có phải đến tận hơn 40 chữ không? Một câu dài như vậy khiến người đọc cảm thấy mệt, thậm chí hụt hơn khi đọc. Chưa kể việc sử dụng nhiều ý liên quan đến màu sắc, ánh sáng, chất liệu, cảm giác,…một cách dồn dập như vậy cũng khiến người đọc khó lòng nhớ hết các đặc trưng của phong cách Scandinavian tác giả đang nói đến.
Dùng ẩn dụ hoặc mỹ từ quá trừu tượng:
Ví dụ: “Chúng tôi kiến tạo nên những không gian sống mang hơi thở đương đại, nơi từng đường nét nội thất trở thành ngôn ngữ kể chuyện của gia chủ.”
-> “Ngôn ngữ kể chuyện”, “hơi thở đương đại”,…đây là những cụm từ nghe thì có vẻ hay, trông người viết thật chuyên nghiệp. Nhưng thực sự người đọc không biết hình dung thế nào cho đúng với viễn cảnh đang bày ra trước mắt. Chưa kể ở đây còn thiếu các yếu tố cụ thể để người đọc biết được căn nhà đó đẹp ra sao, tiện lợi như thế nào.
Kết thúc mà thiếu định hướng hành động:
Ví dụ: “Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu thêm về dịch vụ thiết kế nội thất của chúng tôi.”
-> Thực ra câu kết ở trên không sai nhưng lại quá an toàn, dường như không mở đường cho khách hàng bước tiếp. Nó giống như một cuộc trò chuyện kết thúc bằng “ừ, vậy nhé” nghe thì lịch sự nhưng chẳng đi đến đâu. Trên thực tế rất nhiều bạn writer viết content, đặc biệt là content website sử dụng cách kết bài này.
Làm sao để viết rõ ràng, dễ hiểu hơn?
Có lẽ khi đọc đến đây bạn sẽ bắt đầu thắc mắc vậy làm sao để một người có ý định theo nghề content có thể viết một cách rõ ràng dễ hiểu? Thực ra rất dễ, chỉ cần bạn nhớ rõ một số điều mình hướng dẫn sau đây, mình tin chắc rằng kỹ năng diễn đạt đối với nội dung viết ra sẽ luôn ở mức tốt:
1. Luôn xác định thông điệp cốt lõi trước khi viết:
Một bài viết content marketing giống như một buổi trò chuyện bán hàng. Bạn không thể nói tất cả mọi thứ trong một lần gặp mà phải chọn ra điều quan trọng nhất cần khách hàng ghi nhớ. Mình hay gọi đó là thông điệp cốt lõi.
Muốn tìm được thông điệp lõi của bài viết, bạn chỉ cần trả lời một câu hỏi đơn giản là “Sau khi đọc xong, khách hàng sẽ nhớ điều gì?” Nếu bạn viết về dịch vụ thiết kế nội thất, thông điệp có thể là: “Thiết kế tốt không chỉ đẹp mà còn giúp gia chủ sống thoải mái lâu dài.”
Khi có trục chính này, bạn sẽ dễ sàng lọc ý tưởng, ý nào hỗ trợ thông điệp thì giữ, ý nào làm loãng thì bỏ đi. Đây là “kim chỉ nam” để tránh lan man dài dòng – một lỗi phổ biến khiến bài viết trở nên rối rắm.
2. Dùng ngôn ngữ gần gũi, quen thuộc:
Một nội dung hay không phải là nội dung khiến người viết thấy giỏi mà là khiến người đọc cảm thấy dễ hiểu. Việc lạm dụng từ ngữ chuyên ngành hay câu chữ bóng bẩy có thể gây ấn tượng trong ngắn hạn nhưng về lâu dài sẽ tạo khoảng cách đối với người đọc. Hãy nhớ, viết như đang giải thích cho một người chưa từng học qua chuyên ngành mà vẫn có thể hiểu bạn nói gì. Đó mới chính là điều chuyên nghiệp thực sự trong làm nghề content.
-> Thay vì viết: “Phương án sử dụng gạch porcelain kích thước 600×1200, bề mặt phủ men matt chống trượt R11, kết hợp hệ khung xương thép hộp mạ kẽm 40×80 để đảm bảo khả năng chịu lực sàn ban công.” -> Thì nên viết: “Chúng tôi chọn loại gạch chống trơn trượt, chịu lực tốt để lát ban công. Điều này sẽ đảm bảo sự an toàn trong quá trình sử dụng mà vẫn giữ được độ bền khi dùng lâu dài.”
-> Thay vì viết: “Chúng tôi kiến tạo nên những không gian sống mang hơi thở đương đại, nơi từng đường nét nội thất trở thành ngôn ngữ kể chuyện của gia chủ.” -> Thì nên viết: “Chúng tôi thiết kế nội thất hiện đại, tập trung vào đường nét đơn giản và tinh tế để ngôi nhà vừa đẹp vừa phản ánh đúng cá tính của gia chủ.”
3. Cấu trúc rõ ràng, mỗi đoạn một ý chính:
Một bài viết lộn xộn khiến khách hàng có cảm giác như đang đi trong một ngôi nhà chưa hoàn thiện tường có, cột có, nhưng chẳng biết lối đi đâu. Vậy nên để có cấu trúc nội dung rõ ràng, bạn cần chia nhỏ ra thành nhiều đoạn.
Tốt hơn hết một đoạn chỉ nên tập trung vào một ý chính. Đừng nhồi quá nhiều thông tin trong cùng một đoạn. Ngoài ra bạn cũng nên sử dụng tiêu đề phụ (đối với bài dài) để người đọc có thể “quét qua” bài viết và biết mình đang ở đâu để có thể tiến hành đọc tiếp, nắm rõ các ý.
-> Thay vì viết: “Phong cách nội thất Scandinavian thường chú trọng vào việc sử dụng gam màu trung tính, kết hợp ánh sáng tự nhiên, chất liệu gỗ sáng màu để mang lại cảm giác nhẹ nhàng, thanh thoát nhưng vẫn đảm bảo sự ấm cúng và gần gũi trong không gian sống. -> Thì nên viết: “Phong cách Scandinavian có ba đặc trưng chính là sự kết hợp hài hòa của màu trung tính, ánh sáng tự nhiên và gỗ sáng màu. Nhờ vậy nên không gian sống sẽ vừa có cảm giác nhẹ nhàng lại vừa ấm cúng.”
4. CTA mang tính hành động, cụ thể:
Mục đích quan trọng của viết content marketing là thúc đẩy hành động của người đọc. Vậy nên bất cứ khi nào bạn muốn đặt CTA thì cũng nên chú ý vào việc tạo nên những con chữ mang tính hành động một cách rõ ràng, tránh để rơi vào trạng thái mơ hồ hoặc quá an toàn.
-> Thay vì viết: “Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu thêm về dịch vụ thiết kế nội thất của chúng tôi.” -> Thì nên viết: “Nếu bạn muốn tham khảo thêm bản vẽ hoặc bảng giá chi tiết, hãy để lại thông tin. Kiến trúc sư của chúng tôi sẽ liên hệ để tư vấn giải pháp phù hợp cho ngôi nhà của bạn.”
5. Đọc lại với tâm thế của khách hàng:
Hoàn thành bản nháp đầu tiên của một bài viết không có nghĩa là xong. Bạn cần đọc trở lại dưới con mắt của một người khác. Đó có thể là khách hàng, biên tập viên, một người bạn,…Việc đọc trở lại với tâm thế của một người khác là bước quan trọng để bạn có thể phát hiện ra những “điểm mù” trong nội dung.
Trong suốt nhiều năm làm nghề content, mình có thói quen đọc to thành tiếng trong lúc biên tập. Khi tai nghe, bạn sẽ nhận ra câu nào dài dòng, ý nào lặp, chỗ nào trông có vẻ “cấn” để từ đó có thể sửa chữa. Bên cạnh cách tự mình đọc và chỉnh sửa, bạn có thể nhờ bạn bè, đồng nghiệp ngoài ngành hoặc mentor của mình đọc thử. Nếu họ đọc qua và hiểu nhanh, tức là bạn đã viết đủ rõ ràng.
Như vậy, 5 mẹo trên không chỉ để giúp bạn viết dễ hiểu mà đây còn là một quy trình của tư duy. Nghĩa là bắt đầu từ việc xác định thông điệp -> lựa chọn ngôn ngữ -> sắp xếp cấu trúc -> kiểm chứng lại.
Viết content marketing không phải là thi thố ngôn từ mà là nghệ thuật giao tiếp bằng chữ viết. Và trong giao tiếp, thứ quan trọng nhất luôn là sự rõ ràng. Chỉ khi khách hàng hiểu bạn đang nói gì, họ mới có thể tin, nhớ và hành động theo những gì bạn mong muốn.
Vậy nên, trước khi nghĩ đến việc viết thật sáng tạo, hãy tự hỏi bài viết này đã đủ rõ ràng và dễ hiểu chưa khi muốn theo nghề content bạn nhé!
Xem thêm:
- 5 nguyên tắc viết content marketing cơ bản content writer cần biết
- Vì sao một Writer cần hiểu rõ ngành hàng khi làm content?
- 4 khóa học viết content online giúp bạn tự học content tại nhà
- Dịch vụ viết content marketing cho Doanh nghiệp vừa và nhỏ
