Trong thế giới ngập tràn dữ liệu như ngày nay, biết đọc thôi chưa đủ, bạn cần biết đọc lướt và chọn lọc. Điều này đặc biệt quan trọng khi viết content, bởi mục tiêu của bạn không phải “ôm hết mọi thứ” mà là lấy đúng – đủ – chất cho một bài viết cụ thể.
Mình đã từng mở cả 10 tab báo mạng, đọc hết một lượt rồi bắt đầu ghi hết vào sổ ghi chú. Sau đó mới đưa những thông tin ghi chú được này vào bài viết. Nhưng bạn có biết không? Thông tin mình tìm và liệt kê ra được rất nhiều, nhưng dùng thì lại ít. Chính việc này khiến mình nhận ra rằng việc đọc, chọn lọc thông tin bài viết nếu không đúng cách có thể ngốn của chúng ta rất nhiều thời gian và công sức.
Nếu bạn mới bắt đầu viết hoặc đã viết lâu nhưng chưa biết cách đọc lướt để chọn lọc thông tin cần thiết phục vụ mục tiêu bài viết thì có thể thực hiện theo các bước dưới đây cùng mình nhé.

1. Xác định rõ mục tiêu trước khi đọc bài viết
Có một điều mà mình luôn nói đi nói lại rất nhiều lần đối với các bạn học viết là dù ở bất kỳ giai đoạn nào là hãy xác định một cách rõ ràng mục tiêu viết. Tương tự đối với việc đọc để chọn lọc thông tin cũng vậy.
Trước khi đọc để chọn lọc thông tin, bạn có thể tự đặt một vài câu hỏi rồi trả lời. Đầu tiên sẽ là bài viết này cần chứng minh điều gì, sau đó là tôi cần số liệu, dẫn chứng, hay chỉ góc nhìn tham khảo và cuối cùng là người đọc kỳ vọng gì ở nội dung này?
Đây là 3 câu hỏi có thể giúp bạn đi đến gần hơn với việc chọn lọc thông tin cho bài viết. Một khi đã có mục tiêu rõ ràng bạn sẽ biết cách đưa ra đánh giá phần thông tin nào quan trọng cần lấy và phần thông tin nào có thể bỏ qua.
2. Dùng kỹ thuật “quét” thông tin quan trọng
Kỹ thuật “quét” ở đây là gì? Nghĩa là thay vì đọc từng câu từng chữ, chúng ta sẽ đọc nhanh theo các điểm mấu chốt. Thường thì trong bài viết, các điểm mấu chốt sẽ nằm ở tiêu đề, phụ đề, câu mở đầu, đoạn kết bài, số liệu bảng biểu,…
Trong khi các tiêu đề có thể giúp bạn nắm được cấu trúc nội dung, đoạn mở – kết chứa đựng các ý chính thì bảng biểu, số liệu là những dữ liệu có thể đi vào khai thác ngay.
Thường thì với cách “quét” thông tin này, mình chỉ mất khoảng 2-3 phút là đã biết được đây có phải nguồn thông tin hữu ích và cần thiết để lấy không.

3. Áp dụng mẹo “scan” theo từ khóa
“Quét” và “scan” thực chất là cùng thực hiện một hành động. “Scan” là từ dùng trong tiếng Anh, còn “Quét” là thuật ngữ tiếng Việt tương đương. Nếu như ở bước trên chúng ta đã “Quét” những thông tin quan trọng bằng cách rà soát từ trên xuống dưới bài viết, thì ở đây chúng ta thực hiện hành động “scan” từ khóa.
Nghĩa là, bạn không cần phải đọc hết bài, bạn hãy tập trung “quét” theo từ khóa liên quan đến mục tiêu viết. Ví dụ như, bạn đang viết về “ảnh hưởng của AI trong ngành marketing” thì khi đọc tài liệu, bạn có thể “scan” theo các cụm key như “AI marketing, data analysis, viết content bằng AI,…
Để có thể “scan” theo từng cụm key, bạn có thể nhấn tổ hợp phím Ctrl F rồi dán cụm từ cần tìm kiếm vào. Trong bài viết lúc này sẽ xuất hiện ở những keyword này tại những đoạn quan trọng.
Đây là cách làm mình rất hay áp dụng và thực sự rất thích. Vì nó không chỉ giúp mình tìm được thông tin một cách nhanh chóng mà còn tiết kiệm được khá nhiều thời gian, lại hầu như không bỏ sót thông tin quan trọng nào trong một bài viết.

4. Ghi chú thông tin một cách có chọn lọc
Đọc lướt không có nghĩa là chúng ta bỏ qua việc ghi chú những thông tin vừa mới tìm được. Tuy nhiên, khi ghi chú chúng ta không cần phải copy nguyên đoạn hay ngồi hì hục ghi rõ từng câu từng chữ với những dấu chấm phẩy. Thay vào đó, bạn có thể viết lại bằng từ ngữ của mình kèm với ý định sử dụng.
Ví dụ như phần thông tin nguồn này có thể sử dụng vào phần mở bài, phần kia dùng cho ví dụ minh họa còn phần khác thì cung cấp số liệu hỗ trợ dưới cuối bài viết. Một mẹo nhỏ dành cho bạn nữa là hãy đánh dấu mức độ quan trọng của thông tin tìm được. Ví dụ như A – rất cần, B – tham khảo, C – có thể loại bỏ,….
Cứ như thế sau khi đọc khoảng từ 5 – 7 nguồn, chúng ta đã có được bộ dữ liệu một cách tinh gọn nhất thay vì một mớ note dài dằng dặc.
Như vậy, với vài bước nhỏ như trên, chúng ta đã có thể đọc lướt và chọn lọc nhanh thông tin phục vụ mục tiêu bài viết rồi. Hi vọng những mẹo này có thể hữu ích phần nào đối với bạn nhé!
Xem thêm: