Nếu một bài viết rõ ràng giúp người đọc hiểu điều bạn đang nói là gì thì việc sử dụng các phép tu từ sẽ mang đến sự cảm nhận một cách trọn vẹn hơn. Trong viết content, “hiểu” và “cảm” luôn có một khoảng cách. Và một bài viết chứa đựng những ngôn ngữ giàu hình ảnh, cảm xúc chính là cây cầu nối giữa hai điều ấy được gần nhau hơn.
Hầu như trong viết lách, ai cũng từng nghe về các phép tu từ như so sánh, ẩn dụ, lặp, đối lập…Trong content, phép tu từ không phải để làm đẹp cho một câu chữ mà đó còn là cách để người viết gợi sự truyền cảm và tăng tính thuyết phục.
Vấn đề ở đây là, nếu dùng các phép tu từ một cách khéo léo thì câu chữ sẽ trở nên đáng giá và sống động. Còn nếu dùng quá tay thì bài viết có thể trở nên “sến”, thiếu sự chân thành hoặc thậm chí giả tạo. Vậy nên khi có ý định sử dụng các phép tu từ trong bài viết, bạn cần hiểu chúng nên được áp dụng với mục đích gì, như thế nào để vừa phát huy tác dụng mà vẫn chứa đựng sự chân thành của tác giả.
Một số cách sử dụng phép tu từ dưới đây mà mình vẫn thường hay áp dụng bạn có thể thử ngay cho bài viết của mình.
Xem thêm: 5 điều cần làm để có một bài viết rõ ràng mạch lạc
1. Dùng phép so sánh để người đọc hình dung dễ hơn
So sánh là một trong những phép tu từ mình nhận thấy được nhiều người áp dụng nhất trong viết lách. Bản thân mình dù viết content marketing nhưng cũng rất thích áp dụng phép tu từ này cho bài viết. Nó giúp người đọc hình dung ra rất nhanh vấn đề bạn đang muốn nói ở đây là gì. Nhất là khi mình muốn ví điều trừu tượng với một thứ gì đó quen thuộc, người đọc lập tức có thể kết nối được ngay.
Ví dụ: “Một bài viết tốt giống như một ngôi nhà vững chắc, dù nội thất đẹp đến đâu thì nền móng vẫn phải chắc trước.” Câu này gần gũi và có sức gợi hơn với thông điệp người viết đề cập là “Muốn viết tốt thì phải có dàn ý rõ ràng.”
Một mẹo dành cho bạn khi muốn sử dụng phép so sánh trong viết lách, là hãy dùng những hình ảnh thực sự quen thuộc với người đọc để họ dễ liên tưởng và hình dung. Đó có thể là hình ảnh bất kỳ trong đời sống, công việc hay cảm xúc đều được. Lưu ý, bạn cũng chỉ nên dùng 1 – 2 phép so sánh cho một bài vì nếu lạm dụng quá nhiều, nội dung sẽ trở nên nặng về mặt hình ảnh mà lại nhẹ về mặt thông tin.
2. Dùng ẩn dụ để gợi lên cảm xúc, hình ảnh
Nếu bạn muốn gợi cảm xúc cho nội dung bài viết bằng cách “đi vòng” nhưng vẫn thấm sâu thì có thể dùng phép ẩn dụ. Ví dụ thay vì nói trực tiếp “Viết là công việc khó”, bạn có thể viết “Viết là hành trình leo núi, mệt nhưng mỗi đoạn lại mở ra một khung cảnh mới.”
Ẩn dụ là cách để giúp bài viết có chiều sâu cảm xúc mà vẫn mềm mại tự nhiên. Tuy nhiên, bạn cần nhớ ẩn dụ nên xuất phát từ trải nghiệm thật, không nên cố gồng cho hay. Và khi sử dụng hình ảnh ẩn dụ phải có sự xuyên suốt trong toàn bộ mạch bài. Đừng trộn nhiều hình ảnh khác nhau trong một đoạn (ví dụ: vừa leo núi, vừa ra khơi, vừa gieo hạt…) vì điều này sẽ khiến người đọc “lạc đường” các trong hình tượng khác nhau.
3. Dùng lặp để tạo nhịp điệu và sức nhấn
Có một biện pháp tu từ mà mình rất thích dùng nữa, đó là phép lặp từ. Dường như với phép lặp, người đọc như nghe được nhịp của cảm xúc. Đôi khi, chỉ một cụm từ lặp lại đúng chỗ sẽ khiến đoạn văn có sức nặng hơn hẳn.
Chẳng hạn như:
– Viết, là học cách kiên nhẫn.
– Viết, là học cách lắng nghe chính mình.
– Viết, là học cách tin rằng từng chữ nhỏ cũng có thể tạo nên thay đổi lớn.
Ba lần “Viết, là…” như thế đã tạo nên một nhịp điệu nhấn mạnh mà vẫn nhẹ nhàng, thuyết phục. Cách này rất hữu ích khi bạn muốn chốt lại thông điệp chính hoặc đưa người đọc vào cảm xúc sâu hơn. Lưu ý nhỏ dành cho bạn là nên dùng lặp ở cuối bài, hoặc ở đoạn “thắt nút cảm xúc”. Đồng thời tránh lặp quá nhiều trong một đoạn thông tin vì sẽ dễ khiến bài viết “nặng nhịp”.
4. Dùng đối lập để khơi gợi suy nghĩ
Một trong những cách thuyết phục tự nhiên nhất là đặt hai ý trái chiều cạnh nhau. Phép đối lập giúp người đọc tự cảm thấy đâu là điều đúng mà không cần bạn nói thẳng. Đối lập tạo nên sức bật của tư duy nên rất phù hợp trong các bài content định hướng, chia sẻ nghề, hoặc truyền cảm hứng. Điều quan trọng là hãy để sự đối lập đến tự nhiên từ trải nghiệm thật chứ đừng tạo ra “chiêu” để gây ấn tượng.
Ví dụ về sử dụng phép đối lập ở hai câu sau bạn có thể thấy rõ: “Viết giỏi không phải là viết thật nhiều mà là biết viết đúng điều cần nói.” Hay: “Càng viết, bạn càng nhận ra chữ nhiều chưa chắc ý đã sâu.”
Phép tu từ không chỉ dành cho những người làm văn chương. Với người viết content, nó là một công cụ tinh tế để cảm hóa người đọc, khiến thông điệp trở nên thấm hơn, sống động hơn. Nhưng lưu ý nó cũng như gia vị trong món ăn, chỉ cần vừa đủ.
Nếu bạn viết thật từ trải nghiệm, biết tiết chế và chọn hình ảnh phù hợp thì dù chỉ một câu ẩn dụ nhỏ thôi cũng đủ khiến người đọc dừng lại vài giây, và gật đầu tấm tắc khen hay.
